Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2016

Οι αμετάφραστες λέξεις

Λέξεις που δε μεταφράζονται μονολεκτικά σε άλλες γλώσσες. Ή όσο πλούσιες και αν είναι οι ανθρώπινες γλώσσες αδυνατούν να εκφράσουν την πολυπλοκότητα της ζωής και της ύπαρξης:


Mamihlapinatapei (Yagan,γλώσσα ιθαγενών στην Tierra del Fuego): το βλέμμα μεταξύ δύο ανθρώπων που επιθυμούν να ξεκινήσουν κάτι ερωτικό,αλλά κανείς τους δεν έχει το θάρρος να κάνει την πρώτη κίνηση.Το συναρπαστικό όσο και τρομακτικό συναίσθημα,όταν δεν έχει προηγηθεί καμιά ερωτική εκδήλωση,αλλα και οι δύο γνωρίζουν ότι αυτό θα συμβεί πολύ σύντομα.

Cafuné (Βραζιλιάνικα): η πράξη όπου τα χέρια σου διατρέχουν με τρυφερότητα τα μαλλιά του άλλου.

Koi No Yokan (Γιαπωνέζικα): αυτό που νιώθεις όταν συναντάς για πρωτη φορά κάποιον τον οποίο ξέρεις ότι θα ερωτευτείς.Το νόημα διαφέρει από τον "κεραυνοβόλο έρωτα" ή "τον έρωτα με την πρώτη ματιά",καθώς δεν υποδηλώνει την αυτόματη έλξη που αισθάνεσαι ήδη,αλλά την πεποίθηση ότι αυτό είναι αναπόφευκτο να συμβεί κάπου στο μέλλον.

Ilunga (Bantu): ο άνθρωπος που συγχωρεί την κακή συμπεριφορά από τον ερωτικό του σύντροφο την πρώτη φορά,μπορεί να την ανεχτεί τη δεύτερη φορά,αλλά ποτέ την τρίτη.Η λέξη αυτή κέρδισε το 2004 το βραβείο της πιο δύσκολης να μεταφραστεί λέξης,καθώς δεν υποδηλώνει ως άσπρο-μαύρο την αλλαγή της στάσης από τη συγχώρεση στη μη συγχώρεση,αλλά εμπεριέχει όλες τις λεπτές διαφοροποιήσεις στη συναισθηματική κατάσταση κάποιου που περνάει από την ειλικρινή και απόλυτη συγχώρεση στην ανεκτικότητα και τη δυσπιστία και,τελικά,στη μη αναστρέψιμη ματαίωση.

Ya’aburnee (Arabic): η δήλωση ότι επιθυμείς να πεθάνεις πριν τον άλλον,εξαιτίας του πόσο ανυπόφορη θα ήταν η ζωή σου χωρίς αυτόν.

Schadenfreude (Γερμανικά): το συναίσθημα χαράς και ικανοποίσης που απορέει από το να βλέπεις τη δυστυχία των άλλων

Tartle (Σκωτσέζικα): ο δισταγμός που νιώθεις όταν πρέπει να συστήσεις κάποιον και δε θυμάσαι το όνομά του.

Wabi-Sabi (Γιαπωνέζικα): ο τρόπος ζωής που εστιάζει στο να αναζητάς και να βρίσκεις την ομορφιά στις ατυχίες και τις ατέλειες της ζωής και να αποδέχεσαι με ηρεμία το φυσικό κύκλο της ανάπτυξης και της παρακμής.

Litost (Τσέχικα): ο πιο κοντινός ορισμός είναι η κατάσταση αγωνίας και βασανισμού που βιώνεις, όταν απότομα βλέπεις ή συνειδητοποιείς τη δυστυχία του άλλου. Για τη λέξη αυτή ο Μίλαν Κούντερα είχε επισημάνει:"Μάταια έψαξα σε άλλες γλώσσες να βρω ένα αντίστοιχο αυτής της λέξης,παρόλο που μου είναι δύσκολο να φανταστώ πώς κάποιος μπορεί να καταλάβει την ανθρώπινη ψυχή χωρίς αυτήν την έννοια".


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δείτε ακόμα